Ombudsdienst kan weggeefoorlogen van supermarkten halt toeroepen
Tinne Rombouts stelde vorige week in haar actuele vraag aan de Minister voor om naar het voorbeeld in het Verenigd Koninkrijk een ombudsdienst op te richten die de relatie tussen grote supermarktketens en hun leveranciers in de gaten houdt.
Met de weggeefoorlog die Albert Heijn in ons land veroorzaakt, woedt het debat weer in alle hevigheid. De grote Nederlandse winkelketen hanteert een werkwijze die op korte termijn winst oplevert voor de consument, maar op lange termijn de kwaliteit en het aanbod van producten dreigt te ondergraven. Albert Heijn bracht een sneeuwbal aan het rollen die kan uitdraaien op een heuse lawine over onze land- en tuinbouwsector. Tinne Rombouts wil ingrijpen naar Brits model om eerlijke prijzen voor consument èn producent te verzekeren.
Al veel langer dan vandaag klinkt de vraag naar een eerlijke prijsbepaling voor de kwaliteitsvolle, duurzame producten uit onze eigen land- en tuinbouw. Al meermaals werd daarover in het parlement gediscussieerd. In 2009 werd daarom het prijzenobservatorium opgericht. Er werd ook een ketenoverleg opgestart. Via een gedragscode voor faire relaties tussen aanbieders en kopers in de agrovoedingsketen (tussen toeleveranciers, landbouwers, verwerkers en distributeurs) wil men komen tot correcte vergoedingen voor onze land- en tuinbouwers. Dit is een vrijwillig engagement tussen onder andere BEMEFA, Boerenbod, ABS, FWA, Unizo, UCM en Comeos.
Tinne Rombouts: “Een gedragscode is een goede zaak, maar ze is vrijwillig. Er is geen stok achter de deur om grote spelers als Albert Heijn mee aan tafel te krijgen.”
Nochtans is het precies die Nederlandse warenhuisketen die aan de basis ligt van de recente weggeefoorlogen in ons land. Haar prijszetting zet alles op zijn kop. Onderzoek heeft uitgewezen dat waar Albert Heijn een vestiging heeft, de prijzen bij de concurrentie gemiddeld 2% lager liggen dan elders in het land. De werkmethode van Albert Heijn betekent op lange termijn een gevaar voor het voorbestaan van de land- en tuinbouwsector. Albert Heijn werkt buiten het ketenoverleg om, en maakt individuele afspraken met telers. Op korte termijn kunnen zij zo een enorme prijsvoordeel afdwingen waarvan de consument in eerste instantie profiteert, maar op lange termijn ondermijnt dit de ganse sector.
Tinne Rombouts: “Producenten staan onder toenemende druk om hun producten aan steeds lagere prijzen aan te bieden. Wie wil er onder die continu verslechterende financiële omstandigheden nog land- of tuinbouwer worden? Dit kan uiteindelijk leiden tot enorme aanbods- en kwaliteitsproblemen die de consument treft.”
Tinne kijkt daarom naar Groot-Brittannië. Daar is ombudsvrouw Christine Tacon sinds begin 2013 aan de slag. Zij houdt de relaties tussen grote supermarkten en leveranciers in de gaten. Als toezichthouder waakt zij erover dat de Code voor Goede Praktijk voor Supermarkten (The Groceries Supply Code of Practice) nageleefd wordt. Als er onevenwichten aan het licht komen kaart zij die aan. Naast de bevoegdheid eventuele schendingen van de Code te onderzoeken, kan zij wie de code schendt ook sanctioneren. De missie van de ombudsvrouw is duidelijk: zorgen voor meer vertrouwen tussen de supermarkten en leveranciers en machtsmisbruik van grote supermarktketens voorkomen.
In reactie op de vraag van Tinne Rombouts gaf minister-president Kris Peeters aan actie te ondernemen. Hij beloofde het voorstel van Tinne Rombouts mee in overweging te nemen.